Cà phê bầu 6 lá

Muốn trồng cà phê, việc đầu tiên là phải tổ chức nhân giống cà phê. Có 2 phương pháp nhân giống hiện nay là ươm cây con từ hạt (nhân hữu tính) và sản xuất cây ghép (nhân vô tính)

Ươm cây con (nhân hữu tính): Để ươm cây con phải làm vườn ươm, chọn hạt giống, làm bầu ươm cây, gieo hạt và chăm sóc cây con trong vườn ươm.

Vườn ươm phải làm ở nơi gần nguồn nước sạch để tưới và thoát nước tốt.Vườn có giàn che và có thể điều chỉnh ánh sáng.

Hạt giống được lấy từ những cây giống có từ 5 – 6 năm tuổi và chọn quả chín hoàn toàn, có 2 nhân đều nhau.Sát vỏ thịt, ủ 18 -20 giờ sau đó đãi sạch nhớt, rải lớp mỏng hong khô trên liếp tre.

Làm bầu ươm : Lấy đất ở tầng mặt, từ 0 - 10 cm , hong khô, đạp vụn, sàng để loại bỏ rác sỏi. Cách trộn 1 m3 hỗn hợp và phân bón như sau :Đất mặt 0.8m3; Phân chuồng hoai 0.2 m3; Phân lân nung chảy hoặc supe lân 5kg.

Trộn đều hỗn hợp đất và phân sau đó cho vào túi PE có kích thước 12 – 14 cm x 22-25 cm, phần dưới đáy bầu đục 6 – 8 lỗ thoát nước có đường kính 4 – 5 mm

Xử lý hạt giống: Hạt giống trước khi gieo ươm cần được xử lý thúc mầm.Có thể xử lý thúc mầm theo 2 cách :

Cách bỏ vỏ trấu ngâm hạt trong nước sạch 45 – 50 0C trong 14 – 16h đãi sạch vỏ lụa , ủ trong thúng hay rổ sạch được bọc kín để giữ nhiệt . Sau 5 – 7 ngày hạt nảy mầm có thể gieo và bầu đất.

Cách không bóc vỏ trấu mà ngâm trong nước vôi trong đun nóng đến 55 – 600C trong 18 – 20 h, vớt ra , đãi rửa sạch nhớt rồi đem ủ.Nước vôi trong pha theo tỷ lệ 1kg vôi/50l nước rồi gạn lấy nước trong .

Nếu không ủ hạt giống trong thúng , có thể ủ trên luống. Luống ủ hạt giống cao 10 -15cm, rộng 1-1,2m, đất mặt luống được làm tơi . Trên mặt luống rải một lớp cát giầy 1-2cm rồi rải hạt giống lên trên dày 3 – 4 cm, sau đó phủ một lớp cát đay 1- 2 cm. Cuối cùng dùng bao tải sạch phủ lên trên và tưới đủ ấm.

Bầu ươm đã được tưới ẩm trước 1- 2 ngày. Gieo hạt vào bầu đất. Đặt 1 hạt giống đã nảy mầm vào chính giữa bầu đất sau đó phủ 1 lớp dày 3 – 4 mm. Cần chú ý, hạt phải được đặt úp xuống, mặt phẳng nằm ở dưới.

Chăm sóc cây con: Bầu ươm cây được xếp trong vườn ươm dưới giàn che. Xếp bầu ươm xít nhau thẳng đứng thành luống rộng 1- 1,2 m theo hướng Bắc Nam, hai luống cách nhau 50 – 60 cm để làm lối đi, chăm sóc, tưới nước cho cây con trong vườn ươm.

Thời gian đầu khoảng 2 -3 ngày tưới 1 làn bằng nước lã. Khi cây đã có 1 -2 cặp lá thật, có thể tưới nước pha ure với liều lượng 0,1- 0,15% ( tức là 10 – 15 g ure pha trong 1 lít nước). Khi cây có trên 3 cặp lá, có thể tưới nứơc phân ure 0,2 -0,3 % và tưới thêm 3 – 4 lít trên 1m2 vào buổi chiều tối 15 -20 ngày tưới 1 lần.

Cần kiểm tra tình hình sâu bệnh để xử lí kịp thời. Giàn che phải đảm bảo điều chỉnh được độ che sáng. Khi cây đã có 5 – 6 cặp lá thì có thể dỡ bỏ giàn che trước khi đưa cây ra trồng 20 – 30 ngày. Cây đem trồng phải đạt tiêu chuẩn : có 5 – 6 cặp lá, cao 20- 30 cm và đường kính thân cây trên 2mm, cây thẳng không bị sâu bệnh.

Sản xuất cây ghép (nhân vô tính): để có cây ghép phải trải qua mấy công đoạn sau: tạo gốc ghép, xử lí chồi ghép, ghép và chăm sóc cây con sau khi ghép

Tạo gốc ghép: chọn hạt giống cà phê vối hay cà phê mít ươm làm gốc ghép. Gốc ghép có từ 4 -6 tháng tuổi (4- 6 cặp lá thật, đường kính gốc 3 – 4mm, thân thẳng, không dị dạng). Dùng kéo cắt bỏ phần non cách cặp lá phía dưới khoảng 3 – 4 cm. Cắt bổ dọc đoạn thân xuống chừng 2 – 3 cm.

Thời vụ ghép: Nên ghép vào các tháng 4, 5,6 để thời gian từ khi ghép đến khi đưa ta trồng cây ghép đựơc 45- 60 ngày tuổi.

Chồi ghép lấy từ vườn nhân chồi của các dòng vô sinh ưu tú được chọn lọc. Chồi ghép là một đoạn ngọn dài 4 – 5 cm có mang một cặp lá còn non hoặc bánh tẻ và 1 đỉnh sinh trưởng nằm trong 2 lá non chưa xoè.

Cắt bỏ 1/2 - 1/3 diện tích lá trên chồi ghép. Cắt vát hai phía của phần gốc chồi ghép tạo thành dạng cái nêm.

Cách ghép: đưa chồi ghép vào gốc ghép sao cho hai lớp vỏ của chồi ghép và gốc ghép tiếp giáp thật tốt với nhau ở cả hai bên hoặc 1 bên của gộc ghép. Dùng dây nilon quấn chặt từ dưới lên trên để tránh nước xâm nhập làm chết chồi ghép. Sau khi ghép có thể dùng 1 bao nilon chụp lên phần chồi ghép trong tuần đầu để chồi ghép khỏi mất nước. Cũng có thể mái nilon che và trùm kín luống cây ghép.

Chăm sóc sau khi ghép : sau khi ghép khoảng 1 tháng, khi thấy chồi ghép đã tiếp hợp tốt và bắt đầu ra lá mới thì cắt bỏ dây buộc. Thường xuyên vặt chồi mọc ở thân góc ghép. Sau 45 – 60 ngày có thể đưa cây ghép ra trồng.